|
21.Yüzyıla şahit olan insanlar,
bir zamanların süper gücü Rus orduları karşısında bir avuç insanın kahramanca direnmesini yeterince
anlamlandıramadılar. Batı medyasına göre direnenler birer asiydiler. Ama sorgulayıcı akıl
için, bu kadar baskılara karşı bir millet şuuru olmadan asilik kimliği ile baş koymanın
pek de inandırıcı olmadığıydı. Aslında Çeçenistan'da direnişin bir öyküsü vardı.
Bu öykü oldukça derin ve gerilere kadar uzanıyordu. Çeçenistan'daki savaşı da tam olarak yorumlayabilmek için
bu öyküyü okumak gerekiyordu. Bu direniş anlamını tarihten alıyorlardı herşeyden önce. Kısacası
her Çeçen'in dağarcığında dedelerinden kalma bir miras vardı:Özgürlük için direniş. Allah bu
mirası eşit bir şekilde paylaştırmıştı. İşte Çeçenlerin öyküsü:
 Çeçenistan-İçkeriya Cumhuriyeti toprakları, 400 yıllık bir
savaş sonrasında 20. yüzyıla girerken Rusya ordusu tarafından işgal edildi. Kafkas savaşının
bitişi resmi tarih kaynaklarında 1859 olarak gösteriliyor. Bu aynı zamanda İmam Şamil'in teslim tarihidir.
Oysa Çeçenistan topraklarında aktif askeri hareketler, ta 1878'lere kadar Şamil'in naibi Baysungur, Magomed (Muhammed)
Emin ve Çeçenistan İmamı Alibek Hacı önderliğinde devam ettirilmiştir. Çeçenistan'da Rus işgal
yönetimine karşı askeri hareketler 1876 yılına kadar sürdürüldü. Son Çeçen askeri liderlerinden Hasuha
Magomadov 1876 yılında öldürüldü.
1780
Çeçenler, Çarlık Rusyasının işgaline karşı direniş başlattılar.
Cihadın lideri Şeyh Mansur'du. İmam Mansur 1791'de tutuklandı ve 1794'te Slisselarg hapishanesinde şehit
edildi.
1816
General Yermalov Kafkasya'ya komutan tayin edildi. Yermalov büyük bir ordu hazırlayarak Kuzey Kafkasya'da
katliama start verdi.
1828
Savaş Kafkasya'ya yayıldı. Ruslara karşı direniş Dağıstan'da Müslümanları
örgütleyen İmam Gazi Muhammed ve İmam Hamzat önderliğinde devam etti.
1834
İmam Hamzat'ın şehit edilmesi üzerine direnişe İmam Şamil önderlik etmeye
başladı. Taso Hacı liderliğindeki kuvvetler de İmam Şamil saflarına katıldı.
1839
Çarlığın Kafkas istilası Çeçen topraklarına Rus baskınlarıyla devam
etti. İmam Şamil liderliğindeki bütün Kuzey Kafkasya halkları gazavata başladılar. Rus tarihine
Kafkas Harbi olarak geçen Milli Azadlık cihadı tam 25 yıl sürdü.
1859
Ruslar, Çeçenlerin son durağı Vedeno köyünü de işgal etti. İmam Şamil esir düştü.
Fakat Çeçenler yılmadı. Savaş 1864 yılına kadar devam etti.
1877
Çeçen ve İnguşlar yeniden ayaklandılar. İki yıllık çetin savaştan sonra
Ruslar, Çeçen ve İnguşları vatan topraklarından sürgün ettiler ve bölgeye Rus Kazaklarını yerleştirmeye
başladılar. Bunun üzerine Çeçen ve İnguşlar gerilla savaşı başlattı. Zalimhan, liderliğindeki
mücahitler 1917 yılına kadar Rus Kazaklarına karşı savaştılar.
11 Mayıs 1918
Rusya Çar İmparatorluğunun çöküşünden sonra, Kafkasya'da Çeçen siyasi liderlerinden
Tapa Çermoyev'in başkanlığında "Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti" kuruldu. Bu Cumhuriyet Almanya ve Osmanlı
Devleti tarafından tanındı. Ancak bu devlet, önce beyaz ordu, daha sonra da bolşevik ordusunun hücumuna
maruz kaldı ve işgal edildi.
1919-1920
Mücadele Şeyh Uzun Hacı başkanlığında devam ettirildiyse de 1921 yılında
Kuzey Kafkasya Bolşevikler tarafından tamamıyla işgal edildi. Fakat özellikle Çeçenistan'da gerilla hareketleri
durmadı. Ayrıca Kafkasya'daki Rus yayılmacılığına bu sefer Komünizm gerekçeli baskılar
eklenmişti.
1922
Komünistler, bölgeyi "Çeçen vilayeti" ilan etti.
1924-25
Kafkasya Sıkıyönetim Komutanlığı, hapis furyası başlattı.
1929
Kafkasya Harbi Komutanlığı, Kuzey Kafkasya'da halkın topraklarına el koymaya başlarken
buna karşı çıkan Çeçenler de, Sit İslambulov liderliğinde yeni bir başkaldırı hareketine
start verdiler.
1930
Kızırlordu, Sit İslambulov liderliğindeki mücahitlerle anlaşma yoluna gitti. Bu
anlaşmayla Sovyetler, Çeçen İnguşların haklarına saygı duyacaklarına dair garanti vermiş
oldular.
1931
KGB, anlaşmayı bozdu ve Sit İslambulov ve arkadaşlarını kurşunlatırdı.
Sit İslambulov'un yerine kardeşi Hasan İslambulov geçti. Kızılordu ile savaş 1935 yılına
kadar devam etti.
1932
Nogayyurt bölgesindeki halk ayaklandı. Buna karşı daha sonra KGB'ye dönüşen NKVD buradaki
halkı hapislere tıkarak işkence uyguladı.
Sonra diğer yerlerdeki milleti kötülemek için kızıl
partizan İbrahim Gelderan liderliğinde sahte bir ayaklanma gerçekleştirildi. Böylece KGB, halkı Kızılordu
kurşunlarına hedef ettirmeyi başardı.
1936
Moskova, Çeçen-İnguş vilayetine, Çeçen İnguş Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti adını
verdi. "Sovyet Sosyalist" kelimelerini itirazı olan kişileri 1937 yılında hapse attılar. Bir yıl
içinde binlerce kişi tutuklandı ve hiçbirisi evine dönemedi.
1940
Tehcir politikası başlatan Ruslara karşı Hasan İslambulov liderliğinde başlayan
ayaklanma Kafkasya'da birleştirici rol oynadı. Hasan İslambulov, Şatoy şehrini ele geçirdi ve Galanoj
İnguş halkının geçici hükümeti kuruldu. Rusların onca saldırısı İslambulov taraftarlarını
yokedemedi.
1942
Çeçenistan'da, Çeçen Devletinin yeniden kurulduğu ilan edildi. Devletin başında avukat Hasan
İsrailov vardı.
23 Şubat 1944
Geniş çaplı askeri operasyon sonucunda, tüm Çeçen halkı, Kırım, Karaçay,
Balkar ve Ahiska Türkleriyle birlikte, Stalin tarafından Sibirya ve Türkistan steplerine sürgün edildiler.
Çeçenistan
topraklarında tek tek gerilla grupları ta 1976 yılına kadar faaliyet gösterdiler.
1944
Bu topyekün sürgün sırasında binlerce
Çeçen açlık, salgın hastalık ve Rus kurşunlarına hedef oldu.
1957
Sovyet lideri Nikita Kurusçev,
sürgündeki Çeçen ve İnguşlara, eski durumlarına kavuşmaları için bazı haklar tanıdı.
Sürgündekiler, Çeçen
İnguş Cumhuriyeti'ndeki yurtlarına dönmeye başladılar. Bu arada Moskova,
Rus Kazaklarını Çeçen İnguş topraklarına yerleştirmeye ve nüfus yapısını değiştirmeye
devam ediyordu.
1976
Çeçenistan dağları bu tarihe kadar silahlı mücadelelere tanık oldu.
1982
Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin
birinci adamı Brejnev'in yardımcısı Süslov, "Başka milletler, Sovyetler Birliği'ne kendi arzuları
ile katılmışlardır" diyerek asimilasyon politikasını sürdürdü.
1988
Çeçen İnguş Halk Cephesi kuruldu. Hoca Ahmet Bisultanov lider seçildi. Cephe, ilk eylem olarak
Gudermes'te yapılmakta olan kimya fabrikasına karşı protesto gösterileri düzenledi. Bu arada siyasi teşkilâtlar
da kuruldu. Bu teşkilâtlar, 1990 yılında siyasi parti kimliği kazandı.
23-25 Ekim 1990
Grozni'de
Çeçen Halkı Kongresi yapıldı. Kongrede, Çeçen halkının bağımsızlığının
ve devletinin yeniden ihya edilmesine ilişkin deklarasyon kabul edildi.
27 Ekim 1990
Çeçen-İnguş Cumhuriyeti'nin Moskova yanlısı yönetimi, Çeçen Halk Kongresi'nin yayınladığı
Deklarasyonu onayladı; ayrıca kendisi de Çeçen-İnguş Cumhuriyeti'nin devlet bağımsızlığı
hakkında bir deklarasyon yayınladı. Sözde özerkliğin kaldırıldığı, SSCB ve RF
dışında bağımsız Çeçen-İnguş Cumhuriyeti'nin kurulduğu ilan edildi. Çeçen halkı,
SSCB ve RF tarafından yapılan herhangi bir referanduma veya devlet başkanı seçimlerine katılmamıştır.
8 Temmuz 1991
Çeçen Halk Kongresi 2. Toplantısı'nda alınan kararda, Sovyet hükümetine, Çeçenistan'la
geniş çaplı bir İttifak Anlaşması yapılması önerilmişti. Çeçenistan'ın özerklik
statüsünün değişmiş olmasından dolayı ve Çeçen Halk Kongresi kararı doğrultusunda, Çeçen-İnguş
Cumhuriyeti Moskova yanlısı yönetiminin meşruluğunu kaybetmiş olduğu ilan edildi.
19 Ağustos
1991'de Moskova'da gerçekleştirilen darbe girişiminden sonra, Çeçen Halk Kongresi, darbecilere karşı silahlı
direnmeyi organize etti.
1 Eylül 1991
Çeçenistan'ın her seviyeden olan Sovyet meclis temsilcilerinin de katılımıyla Çeçen
Halk Kongresi'nin 3. Toplantısı gerçekleştirildi ve burada, Moskova yanlısı Çeçen-İnguşetya
Yüksek Sovyeti'nin düşürülmüş olduğu, keza Rusya ile yüzyıllarca sürdürülen savaşlar sonucunda kaybedilmiş
olan devlet bağımsızlığı ve devlet hukuki statüsünün ihya edilmiş olduğu ilan edildi.
6 Eylül 1991
Eski Moskova yanlısı yönetimin Yüksek Sovyet'i düşürüldü. Yüksek Sovyet, KGB ve İçişleri
Bakanlığı binaları Çeçen Halk Kongresi'nin denetimine girdi.
15 Eylül 1991
Eski Çeçen-İnguşetya Yüksek Sovyeti kendini fesh etme yönünde karar aldı.
Çeçen
Halk Kongresi, Çeçenistan'ın her seviyeden olan Sovyet meclis temsilcilerinin de katılımıyla, Geçici Yüksek
Konsey oluşturdu. Bu Konseye, bağımsız Çeçenistan devletinin Başkan ve Parlamento seçimlerini gerçekleştirmek
görevi verildi.
Meşru seçimlerin yapılabilmesi için gereken hukuki belgeler ve kanuni işlemler Kongre ve
Geçici Yüksek Konsey tarafından düzenlendi.
Ekim 1991
İnguş halkı, İnguşetya'da kendi kongresini yaptı ve merkezi Nazran şehrinde
olmak üzere kendi cumhuriyetinin kurulmuş olduğunu ilan etti.
27 Ekim 1991
Dünyanın 23 devletinden ve uluslararası kuruluşlardan gelmiş olan gözlemcilerin gözetiminde,
bağımsız Çeçen devleti parlamentosu ve devlet başkanı seçimleri yapıldı. Seçim sonuçları
ile ilgili olarak, uluslararası gözlemcilerin seçimlerin meşruluğu konusunda düzenlediği tutanak kabul
edildi.
Çeçen Halk Kongresi Başkanı olan, stratejik hava kuvvetleri generali Cahar Dudayev, bağımsız
Çeçen devletinin Başkanı seçildi. Aynı zamanda 41 milletvekilinin oluşturduğu parlamento da seçildi.
1 Kasım 1991
Çeçen Devlet Başkanı C. Dudayev, ilk olarak "Çeçen Cumhuriyetinin Devlet Bağımsızlığının
İhya Edilişine Dair" kararnameyi imzaladı. Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Boris Yeltsin, olağanüstü
hal ilan ederek Çeçenistan'ın başkenti Grozni'ye asker gönderdi. Bu askerlerin Grozni havaalanında Devlet Başkanı
Dudayev'e bağlı askerler tarafından engellenmesi üzerine, Rusya Parlamentosu olağanüstü hali kaldırdı
ve Rus askerleri 3 gün sonra geri döndü.
12 Mart 1992
ÇİC parlamentosu, bağımsız Çeçen devletinin anayasasını kabul etti; ki burada,
Çeçen Cumhuriyeti'nin devlet bağımsızlığına dair tutanak, anayasal normlar üzerine oturtulmuştu.
Nisan 1992
Çeçen hükümeti ile yapılan bir anlaşma doğrultusunda; Rusya orduları, Çeçenistan topraklarından
tamamen çıkarıldı. Bu tarihten itibaren Çeçenistan topraklarında tek bir Rus askeri dahi kalmamıştır.
Haziran 1992
Çeçen-İnguş Cumhuriyeti, "Çeçenistan" ve 'İnguşistan" olarak birbirinden
ayrıldılar. İnguşistan, Rusya Federasyonu içerisinde kalmaya karar verirken Çeçenistan'ın bağımsızlık
kararı Rusya tarafından reddedildi.
1994
Moskova, "Çeçenistan suçlular karargahı haline geldi" diyerek propaganda savaşı başlattı.
Bu arada halka Cahar Dudayev'i devirme çağrısı yaptı
2 Ağustos 1994
Rusya'nın desteğini alan Geçici Konsey, Cevher Dudayev'i devirme çalışmalarına
başladı.
25 Kasım 1994
Moskova destekli isyancılar, tank ve ağır silahlarla Grozni'ye saldırdılar.
Fakat bir gün sonra geri çekilmek zorunda kaldılar.
29 Kasım 1994
Boris Yeltsin, Dudayev ve muhalefete 48 saat içinde silahlarını bırakmaları
çağrısında bulundu. Aksi halde olağanüstü hal ilan edeceğini açıkladı. Rus uçakları
Grozni'yi bombaladı.
30 Kasım 1994
Rus uçakları tarafından yeni bir hava saldırısı daha yapıldı.
En az 10 uçağın katıldığı saldırıdan sonra Cahar Dudayev, kadın ve çocuklardan
Grozni'yi terketmelerini istedi. Rusya, Çeçen sınırına asker yığmaya başladı.
1 Aralık 1994
Rusya'nın, verdiği sürenin bitmesine rağmen, hiçbir harekette bulunmayan Yeltsin,
Çeçenlerin elindeki Rus esirleri geri alabilmek için her yolu deneyeceğini açıkladı.
6 Aralık 1994
Çeçenistan'ın bağımsızlığına kavuşmasının ardından Rusya ile
ilk kez üst düzey bir toplantı yapıldı. Rusya Savunma Bakani Pavel Graçev ve Cahar Dudayev, yaptıkları
görüşmede, krizin sona ermesi için güç kullanılmaması konusunda görüş birliğine vardılar.
7 Aralık 1994
Rus Güvenlik Konseyi, tarafların silahsızlandırılması için bütün anayasal
tedbirlerin uygulanmaya konulmasını istedi.
8 Aralık 1994
Boris Yeltsin, anayasal tedbirlerin uygulanmasını istedi.
10 Aralık 1994
Rusya, Çeçen hava sahası ve sınırını kapattığını
açıkladı. Grozni yine bombalandı. Dudayev'in yardımcılarından biri, Rusya'nın Çeçenistan'ı
işgal etmeleri halinde, Rus askerlerinin tabut içinde terk edeceklerini söyledi.
11 Aralık 1994
Rus askerleri, 3 koldan Çeçenistan'a girdiler. Yeltsin, 15 Aralık tarihine kadar süre tanıyarak,
Çeçenlerin silahlarını bırakmalarını istedi.
12 Aralık 1994
Rus uçakları, Grozni yakınındaki hedefleri bombaladı. Grozni'nin dışındaki
köylerde ağır çarpışmalar meydana geldi.
14 Aralık 1994
Cahar Dudayev, Rusya'yı uyararak bir adım daha atmaları halinde, gerilla
savaşı başlatacaklarını ilan etti. Barış ümidi, Çeçenlerin
Rusya'nın isteklerini
reddetmeleri ile son buldu.
15 Aralık 1994
Boris Yeltsin, Dudayev taraftarlarının silah bırakması için verdiği
süreyi 48 saat daha uzattı. Dudayev, Rus askerlerinin çekilmesi halinde masaya oturacağını açıkladı.
16 Aralık 1994
Çeçenistan'a gönderilen bir Rus general, Yeltsin'in hareketinin anayasaya aykırı olduğunu
belirterek, "Bir adım daha ileri gitmeyeceğini" ilan etti. Rusya Güvenlik Konseyi yaptığı açıklamada,
verilen süreyi cumartesi gece yarısına kadar erteledi.
17 Aralık 1994
Rusya Dışişleri Bakanı Andrei Kozirev, yabancıların ülkeyi terketmesini
istedi ve Dudayev'i bir defa daha görüşme masasına davet etti.
18 Aralık 1994
Rus uçakları gece yarısından itibaren Grozni'yi bombalamaya başladılar.
Fakat kara harekâtına geçilmedi. Grozni'de bulunan Dudayev taraftarları sessiz kalarak Rusya'nın ikinci bir
adım atmasını beklediler.
 19 Aralık 1994
Rus kuvvetleri özellikle sivil yerleşim birimlerini bombalayarak 16 kişinin
ölümüne sebep oldu. Grozni'ye yönelik hava saldırıları yine devam etti. Grozni dışında yoğun
çarpışmalar olduğu bildirildi. Bölgede bulunan gazeteciler, Petropavlovskaya köyünün Rusların eline geçtiğini
bildirdi. Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na yönelik saldırılarda sarayın isabet almadığı
mermilerin bos araziye düştüğü belirtildi.
Ocak 1995
Rus tankları Grozni'nin merkezine doğru ilerlemeye başladı.
Şubat 1995
Mücahitler başkent Grozni'yi terk etmeye başladı.
Nisan 1995
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı AGIK, Çeçenistan komisyonu kurmaya
karar verdi. Dudayev, Rusya içinde saldırıda bulunma tehdidinde bulundu. Argun, Gudermes ve Sali'yi ele geçirmeye
basladı.
Mayıs 1995
Rus askerleri Kafkas
dağına doğru ilerledi. AGIK himayesinde yapılan görüşmelerin ilk turunda sonuç alınamadı.
Haziran 1995
Rusya Askerlerinin güneydoğudaki mücahitlerin karargâhını ele geçirdiklerini
duyurdu. Ursalr, Satoy ve Nazhoyyurt'u da aldılar.
14 Haziran 1995
Çeçenistan'a 70 kilometre mesafedeki Stavropol şehrinin Budonnovski kasabasına baskın
düzenleyen Şamil Basayev liderliğindeki bir grup mücahit, bir hastanede yüzlerce Rus'u rehin aldı.
15 Haziran 1995
Rusya, Kuzey Kafkasya'daki kuvvetlerini alarma geçirdi. Yeltsin, Rus sivillere sakin olmaları çağrısında
bulundu.
16 Haziran 1995
Rus askerleri, Çeçenlerin saldırı ihtimaline karşı Moskova'daki kilit öneme
sahip binaları korumaya aldı. Rus parlamentosundaki gruplar, hükümetin istifasını istedi. Yediler toplantısı
için Kanada'ya giden Yeltsin'e geri dön çağrısında bulunuldu.
17 Haziran 1995
Rus askerleri hastaneye baskın düzenledi. Operasyon basarılı olamadı. Ancak
Basayev, 220 kadın, çocuk ve hastayı serbest bıraktı. Yeltsin; baskının kendisinin Moskova'dan
ayrılmasından sonra gerçekleştirildiğini açıkladı. Başbakan Çernomirdin ise, rehinelerin
serbest bırakılmasına karşılık Çeçenistan'da ateşkes yapılmasını teklif
etti.
18 Haziran 1995
Rusya Başbakanı Çernomirdin, mücahitlerin komutanı Şamil Basayev ile telefonda
görüştü. Mücahitler, 126 rehineyi daha serbest bıraktı. Bâsayev,
kendi adamlarını ve rehinelerin
bir kısmını Çeçenistan'a götürmek için bir otobüs istedi. Çeçenistan'daki Rus komutan, bütün askeri operasyonların
durdurulması talimatını verdi.
19 Haziran 1995
Barış görüşmelerinin yeni turu Grozni'de başladı. Mücahitler 764 rehineyi
daha serbest bıraktı ve bir Rus tuzağına karşı bazı gazeteciler, parlamenterler ve çok
sayıda Rus'un bulunduğu otobüsten oluşan konvoyla Budonnovski'den ayrıldı.
30 Temmuz 1995
Heyetler arasında askeri anlaşma
imzalandı. Anlaşmaya göre; Ruslar, Çeçenistan'daki askerlerini çekecek, Çeçenler de savunma maksatlı olmayan
silahlarını teslim edeceklerdi. Çeçen heyetine Çeçenistan Başsavcısı Osmati Imayev başkanlık
etti.
Ağustos 1995
Çeçenistan'da kimyasal silah kullanilmis
olabilecegine iliskin belirtiler bulunduğu bildirildi.
16 Ağustos 1995
Çeçen Cumhuriyeti'nin baskenti Grozni'de süren baris görüsmelerinin kesilmesi ve taraflar arasinda
gerginligin tehlikeli bir sekilde tirmanmasi ardından bir grup Çeçen direnişçi silahını teslim etti.
25 Ağustos 1995
Çeçen lideri Cahar Dudayev'e bağlı güçler, cumhuriyetin ikinci büyük kenti Gudermes'te
yönetime el koyduğunu bildirdi.
28 Ağustos 1995
Rusya'nın Budonnovsk kentine baskın düzenleyerek 30 Temmuz'da Rus-Çeçen heyetlerinin
askeri bir anlaşmaya varmalarına kadar giden görüşme sürecini başlatan Çeçenlerin ünlü savaşçısı
Şamil Basayev, silahlarını teslim etmeyeceklerini söyledi.
5 Eylül 1995
Çeçenistan'da Cahar Dudayev yanlıları 6 Eylül 1991'de ilan edilen, ancak tanınmayan bağımsızlık
ilanlarının yıldönümünü cumhuriyetin çeşitli yerleşim birimlerinde kutladılar.
16 Eylül 1995
Çeçenistan'ın Alkhoi-mohk kasabasında Rus uçaklarının bombardımanı
sonucu üç kişinin öldüğü, altı kişinin yaralandığı bildirildi.
4 Ekim 1995
Çeçenistan Cumhurbaşkanı Dudayev'in danışmanı Ramazan Kaytemirov, Rusya'nın
Çeçenistan'da asıl amacının petrol yataklarına sahip olmak, boru hattını kullanmak ve askeri
üs kurmak olduğunu açıkladı.
20 Aralık 1995
Çeçenistan'ın Gudermes kentini kuşatan Rus askerleri yüzlerce sivili öldürerek kenti
ele geçirdi. Ülkenin yüzde 70'ini kontrol altında tutan direnişçiler, Ruslara ağır kayıplar verdirdi.
9 Ocak 1996
"Yalnız Kurt" grubunun lideri Salman Rudayev, Kızılyar'a baskın düzenleyerek yüzlerce
kişiyi esir aldı.
17 Ocak 1996
Salman Raduyev ve arkadaşları, Kızılya dan kaçarken kıstırıldıkları
Pervomaiskoye köyündeki Rus kuşatmasını yarmayı başardılar.
5 Şubat 1996
Çeçenistan'ın başkenti Grozni'de bağımsızlık yanlısı
Çeçenler, Rus güçlerinin ayrılması isteğiyle gösteriler başlattı.
8 Şubat 1996
Grozni'deki gösterilere binlerce kişi katıldı.
21 Nisan 1996
Çeçenistan Devlet Başkanı Cahar Dudayev şehit edildi.
31 Ağustos 1996
Savaşın bitmesi, Rus askerinin Çeçenistan'dan çıkarılması, keza
uluslararası prensipler doğrultusunda devletler arası bir resmi anlaşma yapılmasına hazırlık
hususunda Hasavyurt Sözleşmeleri imzalandı.
27 Ocak 1997
Bağımsız devletin anayasasına uygun olarak, uluslararası kuruluşların,
dünyanın 60 ülkesinden gelmiş olan bağımsız gazetecilerin ve gözlemcilerin gözetiminde, ÇİC
Başkanlık parlamento seçimleri yapıldı. Aslan Mashadov, Başkan oldu.
12 Mayıs 1997
RF ile ÇİC arasında, Hasavyurt Sözleşmelerinin geliştirilmesi anlamında;
"RF ve ÇİC arasında barış ve karşılıklı ilişkilerin prensiplerine dair anlaşma"
imzalandı.
Anlaşma, iki devletin başkanları; Boris Yeltsin (RF) ve Aslan Mashadov (ÇİC) tarafından
imzalanmış olup, Rusya ile Çeçenistan İçkeriya Cumhuriyeti ilişkilerine (uluslararası hukuk ve ilke
ve esasları doğrultusunda) devletlerararası resmi statü kazandırdı.
12 Mayıs 1998
"RF ve ÇİC arasında barış ve karşılıklı ilişkilerin
prensiplerine dair anlaşma", ÇİC parlamentosu tarafından onaylandı. Rusya Federasyonu ile bir dizi başka
anlaşmalar da imzalanmıştı. Ki bunların arasında (Çeçenistan İçkeriya Cumhuriyeti'nin bağımsız
devlet statüsünü hukuken sağlamlaştıran) gümrük alanında işbirliği gibi anlaşması
da vardır. Günümüzde Rusya Federasyonu, uluslararası hukuk ilkelerini ihlal ederek, ÇİC'ne karşı
siyasi, ekonomik ve askeri abluka uygulamaktadır; ayrıca savaş sırasında Çeçen devletine vurulan
maddi zararın tazmini ile ilgili olarak üstlenmiş olduğu yükümlülüklerin yerine getirilmesi de her vesileyle
ertelenmektedir.
13 Mayıs 1998
ÇİC Dışişleri Bakanlığı, Rusya Federasyonu ile Çeçen İçkeriya
Cumhuriyeti arasında resmi diplomatik ilişkiler kurulması önerisini içeren resmi notayı RF Dışişleri
Bakanlığına iletti.
Eylül 1999
Rusya'nın çeşitli bölgelerinde ve Dağıstan'da meydana gelen esrarengiz bombalama
olaylarında 250 kişi öldü. Rusya bu olaylardan Çeçenleri sorumlu tutarak askeri harekata başladı.
Ancak
daha sonra patlamaların Rus gizli haber alma örgütü FSB (KGB) tarafından gerçekleştirildiği ortaya çıktı.
Çeşitli kaynaklardan derleyen: Fehim Taştekin | 
